Udar jest trzecią najczęstszą przyczyną śmierci, zaraz po chorobach serca. Ograniczyć jego ryzyko możemy wprowadzając zdrowe zmiany w naszych codziennych nawykach.
Udar mózgu to stan bezpośrednio zagrażający życiu lub zdrowiu, spowodowany uszkodzeniem tkanki mózgowej przyczynami naczyniowymi. Ze względu na mechanizm udaru można wyróżnić: udar niedokrwienny – powstaje w wyniku zamknięcia tętnicy i ograniczenia dopływu krwi do mózgu; udar krwotoczny - powstaje w wyniku krwotoku śródmózgowego lub podpajęczynówkowego oraz udar żylny – powstaje w wyniku zakrzepicy zatok żylnych mózgowia.
Czynniki wpływające na podwyższenie ryzyka wystąpienia udaru mózgu:
- modyfikowalne (90% przypadków):
- miażdżyca;
- migotanie przedsionków;
- nadciśnienie tętnicze;
- podwyższony cholesterol;
- cukrzyca;
- nadwaga i otyłość (w tym otyłość brzuszna);
- nieprawidłowa dieta;
- mała aktywność fizyczna;
- stres;
- palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu;
- niemodyfikowalne (10% przypadków)
- płeć;
- wiek;
- występowanie chorób uwarunkowanych genetycznie.
Test FAST
W przypadku pacjenta z podejrzeniem udaru mózgu liczy się każda minuta. Udar można rozpoznać, wykonując prosty, szybki test FAST.
F (ang. face) – asymetria twarzy, niedowład lub porażenie mięśni po jednej stronie twarzy;
A (ang. arms) – niedowład lub porażenie połowicze kończyn górnych lub dolnych;
S (ang. speech) – zaburzenia mowy – mowa bełkotliwa, niezrozumiała, afazja;
T (ang. time) – czas od wystąpienia objawów.
Należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe, jeśli zaobserwujemy u pacjenta którykolwiek z powyższych symptomów. Udaru mózgu, u większości osób, nie poprzedza żaden sygnał ostrzegawczy. Warto być czujnym.
Profilaktyka udarów
Ryzyko wystąpienia udaru mogą zmniejszyć zmiany w trybie życia:
- Monitorowanie i prawidłowe leczenie chorób współistniejących (m.in. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, hipercholesterolemii, migotania przedsionków, miażdżycy).
- Zdrowe żywienie. Ogranicz spożywane m.in. tłuszczów zwierzęcych oraz soli. Wybieraj warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, niskotłuszczowe produkty mleczne, ryby, rośliny strączkowe, oliwę z oliwek. Zalecana jest dieta DASH. Oparty o nią zdrowy jadłospis dla całej rodziny opracujesz z pomocą portalu diety.nfz.gov.pl
- Aktywność fizyczna. Zdrowa osoba dorosła powinna wykonywać codziennie min. 7500 kroków. Zalecane formy ruchu: spacery, marsze, biegi, nordic walking, jazda na rowerze.
- Utrzymanie prawidłowej masy ciała.
- Rezygnacja z używek. Rzuć palenie, ogranicz spożywanie alkoholu
Dowiedz się więcej:
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka udarów - Akademia NFZ
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka udarów - profil Akademii NFZ w serwisie YouTube
Portal diety.nfz.gov.pl
Program 8 tygodni do zdrowia
Program profilaktyki udarów
Wszystkie aktualności
