Wśród mężczyzn w wieku 20-44 lat nowotwory jąder są tymi najczęściej występującymi. W wychwyceniu pierwszych objawów rozwijającej się choroby pomaga regularne samobadanie.
Nowotwory jądra to grupa nowotworów powstających w wyniku niepohamowanego podziału komórek wywodzących się z jądra, tworzących guz. Nowotwory mogą powstawać ze wszystkich tkanek w obrębie jądra, a ich charakter może być złośliwy albo łagodny. Terminem „rak” określa się nowotwór złośliwy, który pochodzi z komórek nabłonkowych organizmu. Do czynników ryzyka rozwoju tego nowotworu należą:
- wnętrostwo, czyli niezstąpione jądra do moszny po urodzeniu;
- zespół Klinefeltera (choroba o podłożu genetycznym);
- występowanie nowotworu jądra u krewnych pierwszego stopnia;
- obecność w przeszłości nowotworu zarodkowego w przeciwległym jądrze.
Zachorowalność na nowotwory jądra w Polsce wzrasta w tempie około 5% rocznie. Stanowią one 1,6% zachorowań na nowotwory złośliwe u mężczyzn, jednak w grupie mężczyzn w wieku 20-44 lat są one najczęściej występującymi. Najszybsze tempo wzrostu zachorowalności obserwuje się w grupie młodych mężczyzn i wynosi około 7% rocznie. Szacuje się, że jeśli te dane nie ulegną zmianie, to w ciągu najbliższych dwóch dekad liczba zachorowań wzrośnie o około 20%.
Wśród niepokojących symptomów, które mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie, lekarze wymieniają: niebolesną opuchliznę jądra, zmiany w konsystencji jądra, obecność guzka w jądrze, pobolewanie jądra, uczucie dyskomfortu w mosznie, w przypadku trwającego procesu zapalnego – ból jądra, a rzadziej także ginekomastię, czyli powiększenie i tkliwość piersi.
Pierwsze objawy mogą być mało dokuczliwe, a w związku z tym często bagatelizowane przez mężczyznę. Należy pamiętać, że każdy mężczyzna, a szczególnie ten, który znajduje się w grupie ryzyka rozwoju nowotworu, powinien wykonywać regularnie samobadanie jąder.
Samobadanie jąder
- Dokładnie sprawdź powierzchnię jąder.
- Poprzekładaj jądra w dłoniach oceniając ich strukturę i konsystencję.
- Sprawdź czy w obrębie jąder wyczuwasz zgrubienie, bolesność, obrzęk albo zmiany o charakterze guza.
- Sprawdź, czy w mosznie obecny jest płyn.
- Pamiętaj, że choroba może manifestować się również niespecyficznymi objawami tj. bólem podbrzusza.
- W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza na dalszą diagnostykę.
Profilaktyka
Postaw na zdrową dietę. Sposób żywienia jest jednym z decydujących czynników warunkujących zdrowie i samopoczucie człowieka. Twój jadłospis powinien być oparty o dania bogate w warzywa i owoce, niskotłuszczowe produkty mleczne, pełnoziarniste produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych, ryby, chudy drób, orzechy, nasiona czy oleje roślinne.
Zadbaj o regularną aktywność fizyczną. Codzienna aktywność fizyczna, ograniczenie siedzącego trybu życia oraz odpowiednia dawka snu mają fundamentalne znaczenie w kształtowaniu zdrowia.
Zwróć uwagę, czy u twojego dziecka dokonano oceny zstąpienia jąder do moszny.
Nie pal papierosów, ogranicz spożycie alkoholu.
Badaj się profilaktycznie. Pamiętaj o samobadaniu jąder oraz o regularnych badaniach profilaktycznych prostaty. Jako badanie przesiewowe w kierunku raka stercza wykonuje się oznaczenie PSA. Każdy mężczyzna powyżej 40 roku życia może zbadać ten parametr np. w ramach programu pilotażowego Profilaktyka 40 PLUS.
Dowiedz się więcej:
Środa z Profilaktyka. Profilaktyka raka jąder - Akademia NFZ
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka raka jąder - profil Akademii NFZ w serwisie YouTube
Portal diety.nfz.gov.pl
Program 8 tygodni do zdrowia
Program "Profilaktyka 40 Plus"
Wszystkie aktualności
