Nawet u co piątego pacjenta, który musi zmierzyć się z rakiem, choroba dotyczy układu pokarmowego. Nowotwory trzustki, wątroby, jelita, żołądka czy przełyku długo mogą rozwijać się w ukryciu, a późno wykryte są wyjątkowo trudne do pokonania.
Nowotwory układu pokarmowego to grupa zróżnicowanych jednostek chorobowych, zlokalizowanych w przewodzie pokarmowym. Zaliczamy do nich: raka przełyku, żołądka, trzustki, wątroby, pęcherzyka żółciowego, jelita cienkiego, okrężnicy oraz odbytnicy.
Objawy alarmowe nowotworów przewodu pokarmowego są różne, w zależności od umiejscowienia i mogą być mało charakterystyczne. Łatwo je przeoczyć lub uznać za przejściowe niedomagania. Do najgroźniejszych nowotworów układu pokarmowego zaliczamy:
- raka trzustki - jest to wysoko śmiertelny nowotwór, który ze względu na niespecyficzne objawy diagnozowany jest zazwyczaj w zaawansowanym stadium. Pierwsze objawy są mało charakterystyczne, należą do nich: nudności, utrata apetytu, bóle brzucha, spadek masy ciała. Dopiero wyraźne symptomy, zwykle związane z przerzutami, takie jak żółtaczka czy bóle pleców, prowadzą do postawienia właściwej diagnozy;
- raka wątroby - podobnie, jak w przypadku raka trzustki - głównym powodem wysokiej statystyki zgonów jest późne wykrycie nowotworu. Do najczęstszych objawów zaliczamy: żółtaczkę, ból w nadbrzuszu, wodobrzusze, spadek masy ciała, osłabienie;
- raka żołądka – początkowe objawy są nieswoiste i obejmują ból brzucha, nudności, brak apetytu, chudnięcie, osłabienie, częste odbijania, smoliste stolce. Zaawansowane stadium daje wyraźne objawy: postępujące trudności w połykaniu, nasilony ból po jedzeniu, wyczuwalny guz, wodobrzusze;
- raka przełyku - pierwszymi objawami związanymi z rozwojem choroby mogą być trudności i ból przy połykaniu, wymioty, spadek masy ciała, krwawienia z przewodu pokarmowego oraz nocne bóle.
Najczęstszym nowotworem układu pokarmowego jest rak jelita grubego - zwykle rozwija się powoli, we wczesnym stadium rozwoju może nie dawać żadnych niepokojących objawów. Są one częściowo zależne od lokalizacji procesu nowotworowego. Do najczęstszych należą powtarzające się krwawienia z odbytnicy, zmiana rytmu wypróżnień - pojawienie się i utrzymywanie niewyjaśnionej biegunki lub zaparcia, krew w stolcu, ból i skurcze brzucha, utrata masy ciała, anemia, osłabienie i brak apetytu.
1 na 125 zbadanych pacjentów o tym, że w jego organizmie bezobjawowo rozwija się nowotwór jelita grubego dowiaduje się podczas profilaktycznej kolonoskopii. Polipy, których usunięcie znacznie ogranicza ryzyko rozwoju choroby, są wykrywane u ponad 25 proc. osób korzystających z takiej diagnostyki. Kolonoskopia jest badaniem bezpiecznym i skutecznym. Wszystkie osoby w wieku 55-64 lata, które otrzymały imienne zaproszenia oraz w wieku 20-65 lat, które nie otrzymały zaproszenia, ale znajdują się w grupie ryzyka, mogą wykonać takie badanie w ramach programu profilaktyki raka jelita grubego.
W ograniczeniu prawdopodobieństwa zmierzenia się z rakiem jelita i innymi nowotworami układu pokarmowego pomogą zdrowe nawyki – rozstanie z papierosami i ograniczenie spożywanego alkoholu. Klucz do zdrowia układu pokarmowego to także regularna aktywność fizyczna, utrzymywanie prawidłowej masy ciała i zbilansowana dieta. Zdrowy jadłospis, oparty na diecie DASH, dla siebie i rodziny możesz przygotować korzystając z darmowego portalu Narodowego Funduszu Zdrowia diety.nfz.gov.pl.
Dowiedz się więcej:
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka nowotworów układu pokarmowego - Akademia NFZ
Środa z Profilkatyką. Profilaktyka nowotworów układu pokarmowego - profil Akademii NFZ w serwisie YouTube
Program profilaktyki raka jelita grubego
Portal diety.nfz.gov.pl
Program "8 tygodni do zdrowia"
Wszystkie aktualności
