Dla pacjenta

Niedosłuch dotyka 2-3 dzieci na 1000 urodzeń. Problemy ze słuchem może mieć nawet 15-20 proc. dzieci w wieku wczesnoszkolnym. 

Niedosłuch to zaburzenie polegające na nieprawidłowym przewodzeniu lub odbiorze dźwięków. Ma charakter łagodny, umiarkowany, ciężki lub głęboki. Może dotyczyć jednego ucha bądź obu uszu i prowadzić do trudności ze słyszeniem. Niedosłuchowi mogą towarzyszyć inne objawy, np. zawroty głowy czy szumy uszne. Utrata słuchu negatywnie wpływa na mowę, język, wyniki rozwojowe, edukacyjne i poznawcze u dzieci, dlatego ważna jest profilaktyka, wczesne wykrycie wady i rehabilitacja.

Przyczyny problemów ze słuchem

U dzieci wpływ na pojawienie się zaburzeń słuchu ma m.in.:

• hałas;
• głośna muzyka;
• używanie słuchawek dousznych;
• przyjmowanie leków ototoksycznych;
• przewlekłe infekcje ucha;
• przewlekłe nieropne zapalenie ucha środkowego;
• zapalenie opon mózgowych;
• czynniki genetyczne – dziedziczny i niedziedziczny ubytek słuchu.

W szczególności rodziców powinny zaniepokoić sytuacje, w których dziecko: głośno ogląda telewizję; kilkakrotnie prosi o powtórzenie wypowiedzi; przekręca słowa lub mówi niewyraźnie; izoluje się od grupy rówieśników; skarży się na ból ucha lub dzwonienie w uszach; mówi głośniej niż zazwyczaj; zwraca się jednym uchem do źródła dźwięku. Niepokojące objawy skonsultuj z pediatrą.

Aby zdiagnozować ubytek słuchu, potrzebna jest profesjonalna ocena. Powszechnym badaniem jest audiometria tonalna, która określa w decybelach minimalny poziom dźwięku słyszanego przez pacjenta. Służy do ustalenia obecności, rodzaju i stopnia ubytku słuchu. Pierwsze badanie słuchu przeprowadzane jest u noworodków zaraz po urodzeniu. Jest to tzw. badanie przesiewowe. Najczęściej wykonywanymi badaniami słuchu są: badanie audiometryczne, rejestracja otoemisji akustycznych (badanie przesiewowe), słuchowe potencjały wywołane z pnia mózgu oraz audiometria impedancyjna. Osoby niedosłyszące po rehabilitacji zwykle komunikują się za pomocą języka mówionego i mogą korzystać z aparatów słuchowych, implantów ślimakowych i innych urządzeń wspomagających.

Profilaktyka

Profilaktyka słuchu powinna być stosowana przez całe życie – od okresu prenatalnego i okołoporodowego po starszy wiek. U dzieci prawie 60% ubytków słuchu wynika z przyczyn, którym można zapobiec przez wdrożenie niezbędnych środków zaradczych (np. badania przesiewowe, szczepienia, ochrona słuchu przed hałasem, leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych). Skuteczne strategie zmniejszania ubytku słuchu na różnych etapach życia obejmują:

• immunizację (szczepienia);
• dobre praktyki w zakresie opieki nad matką i dzieckiem;
• poradnictwo genetyczne;
• diagnostykę i leczenie powszechnych chorób uszu;
• strategię bezpiecznego słuchania, która zmniejsza narażenie na głośne dźwięki w miejscach rekreacyjnych;
• racjonalne stosowanie leków zapobiegających ototoksycznemu ubytkowi słuchu.

W Polsce dzieci objęte są Programem Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków.

Dowiedz się więcej:

Środa z Profilaktyką. Niedosłuch u dzieci - Akademia NFZ