W jednym papierosie znajduje się około 7000 substancji chemicznych, z czego aż ponad 70 jest silnie rakotwórczych. Wirusowe lub bakteryjne czynniki infekcyjne są odpowiedzialne za 15–20% nowotworów złośliwych. U mężczyzn siedzenie przez więcej niż 9 godzin dziennie może podnieść ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 61 proc.
Czy wiesz, jak chronić się przed rakiem? Europejski kodeks walki z rakiem to dwanaście zaleceń dotyczących prewencji nowotworów, które pomogą zachować zdrowie oraz obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe. Stanowią go elementy profilaktyki:
- pierwotnej – ograniczanie czynników ryzyka (kancerogenów);
- wtórnej – wykrywanie choroby na możliwie najwcześniejszym etapie.
Zalecenie 1: Nie pal
Nie pal i nie używaj tytoniu w żadnej postaci.
Zalecenie 2: Stwórz środowisko wolne od dymu tytoniowego
Nie przebywaj w pobliżu osób palących. Bierne palenie, czyli wdychanie dymu z papierosa zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory.
Zalecenie 3: Utrzymuj prawidłową wagę ciała.
BMI (ang. Body Mass Index) to wskaźnik masy ciała, który pozwala określić czy masa ciała jest prawidłowa. Wartość prawidłowa wynosi 18,5 – 24,9 BMI
Zalecenie 4: Bądź aktywny fizycznie
Istotny jest każdy element codziennej aktywności. Zalecane jest 60 minut średniej lub 30 minut o wysokiej intensywności aktywności każdego dnia.
Zalecenie 5: Przestrzegaj zasad zdrowego żywienia
Prawidłowo skomponowana dieta powinna dostarczać odpowiedniej ilości białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i minerałów. Dieta powinna obfitować w warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz strączkowe.
Zalecenie 6: Ogranicz spożycie alkoholu
Napoje alkoholowe nie mają żadnej wartości odżywczej. Nawet najmniejsza ilość alkoholu ma potencjał rakotwórczy, ogranicz spożycie alkoholu, a najlepiej zachowaj abstynencje.
Zalecenie 7: Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne
Unikaj nadmiernej ekspozycji na słońce, stosuj kremy ochronne (z wysokim filtrem min. 30 SPF), całkowicie zrezygnuj z solarium i lamp UV.
Zalecenie 8: Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w pracy
Przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (przepisów bhp).
Zalecenie 9: Chroń się przed promieniowaniem radonowym
Radon to radioaktywny gaz szlachetny naturalnego pochodzenia występujący w skorupie ziemskiej. Przedostaje się do wnętrza budynków i domów mieszkalnych bezpośrednio z gruntu w wyniku procesów naturalnych (różnicy ciśnień i tzw. efektu kominowego). Jego stężenie można ograniczyć poprzez zwiększenie szczelności materiałów budowlanych oraz wyposażenie domu w specjalne systemy wentylacji powietrza.
Zalecenie 10 (dotyczy kobiet): Jeśli możesz – karm piersią i ogranicz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ)
Karmienie piersią obniża ryzyko zachorowania kobiet m.in. na raka piersi i raka jajnika. Przedłużone stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) może zwiększać ryzyko zachorowania na raka piersi. Zalecenie 11: Zaszczep dzieci przeciwko HBV i HPV Zaszczep swoje dzieci przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków),
Zalecenie 11: Zaszczep dzieci przeciwko HBV i HPV
Zaszczep swoje dzieci przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków), wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV (dotyczy dziewcząt i chłopców).
Zalecenie 12: Korzystaj z badań przesiewowych
Korzystaj z bezpłatnych programów badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka piersi (mammografia), raka szyjki macicy (cytologia) i raka jelita grubego (kolonoskopia) oraz innych (pacjent.gov.pl).
Dowiedz się więcej:
Środa z Profilaktyką. Codzienna profilaktyka nowotworowa - Akademia NFZ
Środa z Profilaktyką. Codzienna profilaktyka nowotworowa - profil Akademii NFZ w serwisie YouTube
Portal diety.nfz.gov.pl
Program 8 tygodni do zdrowia
Program Profilaktyka 40 Plus
Wszystkie aktualności
