Według Światowej Organizacji Zdrowia na całym świecie co najmniej 2,2 miliarda ludzi ma zaburzenia widzenia. W Polsce blisko połowa osób w wieku 16-54 lat nie widzi poprawnie.
Choroby narządu wzroku są zaliczane do tzw. chorób cywilizacyjnych, powodują zaburzenia lub utratę zdolności widzenia. Dzisiejszy styl życia: niewłaściwe odżywianie, brak aktywności fizycznej, praca przy komputerze, sztuczne oświetlenie sprawiły, że coraz częściej choroby oczu występują w młodym wieku i nie dotyczą tylko osób starszych.
Blisko połowa Polaków w wieku 16-54 lat nie widzi poprawnie. Na jaskrę cierpi ok. 800 tys. osób, ale tylko 65 tys. z nich jest leczonych. 70 proc. przypadków tej choroby jest wykrywanych zbyt późno.
Choroby oczu często rozwijają się powoli, a ich wystąpienie może być powiązane ze stylem życia oraz z występowaniem innych chorób np. cukrzycy.
AMD (zwyrodnienie plamki żółtej) - stanowi główną przyczynę utraty centralnego widzenia u osób w wieku podeszłym. Czynnikami rozwoju są m.in. wiek i płeć, niewłaściwe odżywianie, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, promieniowanie UV. Objawy: falowanie linii, zniekształcenie obrazu – jego powiększenie lub pomniejszenie, trudności w rozróżnianiu kolorów, plama w centrum pola widzenia.
Choroby oka wywołane cukrzycą – retinopatia cukrzycowa – DR, czyli uszkodzenie naczyń krwionośnych siatkówki oka, może prowadzić do cukrzycowego obrzęku plamki – DME, czyli nagromadzenia płynu w plamce - centralnej części siatkówki. Czynnikami rozwoju retinopatii cukrzycowej są m.in.: czas trwania i niewyrównanie metaboliczne cukrzycy, nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia gospodarki lipidowej. Objawy cukrzycowego obrzęku plamki: pogorszenie ostrości widzenia, szczególnie przy patrzeniu „na wprost”, nieostry obraz, zniekształcone zarysy przedmiotów.
Zaćma – może mieć charakter wrodzony, rozwijać się z wiekiem lub być wynikiem chorób (np. cukrzyca). Charakteryzuje się częściowym lub całkowitym zmętnieniem soczewki oka. Objawy: niewyraźne widzenie, problemy z rozpoznawaniem kształtów i męczliwość oczu.
Jaskra - zaniedbana lub nieleczona może prowadzić do całkowitej utraty wzroku. U 80 proc. chorych występuje jaskra otwartego kąta, która nie daje żadnych objawów. U 20 proc. chorych występuje jaskra zamkniętego kąta charakteryzująca się bardzo wysokim ciśnieniem w oku, któremu towarzyszy silny ból oka, bóle głowy, nudności i wymioty. W przypadku ostrego ataku jaskry wymagana jest natychmiastowa konsultacja lekarska.
Zadbaj o oczy
Ryzyko wystąpienia chorób oczu mogą zmniejszyć zmiany w trybie życia:
- Zdrowe żywienie. Wybieraj produkty bogate w luteinę odpowiedzialną za ochronę naczyń włosowatych siatkówki (jarmuż, szpinak, borówka amerykańska, natka pietruszki, brokuły, cukinia), kwasy omega-3 (łosoś, makrela i tuńczyk), cynk, karotenoidy i witaminy A, C i E.
- Aktywność fizyczna. Uprawiaj regularnie, umiarkowaną aktywność fizyczną 150–300 minut tygodniowo.
- Rezygnacja z używek. Rzuć palenie. Ogranicz alkohol.
- Ochrona oczu przed urazami i szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Noś okulary ochronne oraz z filtrem UV.
- Higiena pracy z komputerem. Dbaj o prawidłowe oświetlenie stanowiska pracy, odpowiednią odległość od monitora (min. 70 cm). Zrób przerwę po 30 min. pracy i przeznacz ją na ćwiczenia oczu - pomrugaj, przenoś wzrok w dal; wietrz pomieszczenie, jeśli masz wysuszone oczy, nawilżaj je specjalnymi kroplami do oczu.
- Higiena narządu wzroku. Myj twarz i oczy czystą wodą, nie pocieraj oczu brudnymi rękoma. Pamiętaj o higienie soczewek kontaktowych.
- Regularne badania okulistyczne. Podstawowe badania okulistyczne trwają kilkanaście minut, są bezbolesne i bezpieczne. Należy o nich pamiętać od najmłodszych lat. Jeżeli dziecko mruży i pociera oczy, podchodzi zbyt blisko rzeczy, które chce zobaczyć lub trzyma zbyt blisko twarzy książkę, rysunek, często się potyka, skarży się na bóle głowy, oczu bądź w rodzinie występują choroby oczu, skonsultuj się z okulistą.
Dowiedz się więcej:
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka chorób oczu - Akademia NFZ
Środa z Profilaktyką. Profilaktyka chorób oczu - profil Akademii NFZ w serwisie YouTube
Portal diety.nfz.gov.pl
Program 8 tygodni do zdrowia
Wszystkie aktualności
