Zdrowy powrót do szkoły
03-09-2024
- Po wakacyjnej przerwie uczniowie wrócili do szkolnych ławek i długich godzin spędzanych na siedząco.
- Siedzący tryb życia, brak ruchu, źle dobrany plecak czy obuwie to prosta droga do wad postawy – schorzeń kręgosłupa, kolan, stóp.
- Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje pilotażowy program badania stóp dzieci i młodzieży. W Małopolsce realizuje go Centrum Zdrowia Tuchów. Dotychczas zbadało się ponad 900 dzieci.
Wady postawy to nieprawidłowe ułożenie ciała, które może prowadzić do bólu, dolegliwości neurologicznych i nieprawidłowego rozwoju narządów wewnętrznych. Najczęściej są utożsamiane z krzywym kręgosłupem, ale dotyczą także stóp, kolan, miednicy, barków, łopatek czy zaburzeń napięcia mięśniowego.
- Wady postawy mogą wynikać z różnych czynników. Poza zmianami wrodzonymi, najczęstszymi przyczynami ich powstawania są złe nawyki: brak lub zmniejszona aktywność fizyczna, siedzący tryb życia, niewłaściwe obuwie, nadwaga. Dodatkowo przyczyną może być źle dopasowane biurko i krzesło do nauki oraz zbyt ciężki, źle dobrany i nieprawidłowo noszony plecak szkolny – wskazuje Dorota Ogarek, Członek Krajowej Rady Fizjoterapeutów. - Największe ryzyko powstania wady postawy ciała występuje w okresie szybkiego tempa wzrostu, kiedy rozwój mięśni nie nadąża za szybkim wzrostem kości. Są to tzw. krytyczne okresy posturogenezy, czyli między 6 a 7 rokiem życia, w czasie, gdy dziecko zaczyna edukację szkolną, oraz drugi w okresie dojrzewania – wyjaśnia.
Dzieci w wieku szkolnym nawet kilkanaście godzin dziennie spędzają w pozycji siedzącej. Siedzą podczas lekcji, zajęć dodatkowych, odrabiania lekcji, odpoczywając przed komputerem, telewizorem czy z nosem w telefonie. To prosta droga do rozwoju wad postawy, które nieleczone mogą prowadzić do kolejnych problemów zdrowotnych, a w konsekwencji nawet kalectwa.
Do najczęstszych wad postawy rozpoznawanych u dzieci i młodzieży należy skolioza, plecy okrągłe, płaskostopie i stopa płasko-koślawa.
Zdrowie stóp dziecka można sprawdzić w programie pilotażowym finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jest on przeznaczony dla dzieci i młodzieży w wieku 5-16 lat. W Małopolsce realizuje go Centrum Zdrowia Tuchów (Tuchów, ul. Szpitalna 1).
Program obejmuje badania manualne, które oceniają stan stóp oraz diagnozują przyczyny i wskazują miejsca, gdzie jest odczuwalny ból. Jego elementem jest także badanie podoskopowe, dające informacje dotyczące kształtu stopy i obecności zgrubień na podeszwie, oraz komputerowe badanie stóp na platformie. Te z kolei mierzy siłę reakcji podłoża w odpowiedzi na naciski stóp pacjenta - znajdującego się w pozycji stojącej lub w trakcie chodu.
Na badanie można zgłosić się bez skierowania. Rejestracja pod numerem tel. 14 652 55 03. Do tej pory z programu skorzystało ponad 900 dzieci.
Pomoc fizjoterapeuty
- Jeśli zauważymy, że dziecko skarży się na bóle pleców, ma trudności z utrzymaniem prawidłowej postawy, ma zauważalne asymetrie w sylwetce, warto niezwłocznie skonsultować się z fizjoterapeutą. Wczesna interwencja pozwala na skuteczne zapobieganie pogłębianiu się wad postawy oraz na wdrożenie odpowiedniej terapii. Kluczową rolę w niej odgrywają ćwiczenia, które powodują zwiększenie siły mięśni, ruchomości w stawach i wyrobienie prawidłowej postawy ciała – wyjaśnia Agata Słowik, Koordynator Wojewódzki woj. małopolskiego Krajowej Rady Fizjoterapeutów.
Jak wskazuje Agata Słowik, ważnym czynnikiem w profilaktyce i leczeniu wad postawy są także codzienne nawyki. Klucz do zdrowia kręgosłupa, kolan czy stóp to aktywny tryb życia, właściwa postawa przy biurku, dobrze dobrany plecak i buty.
Żeby ułatwić rodzicom wybór tornistra czy kontrolowanie pozycji siedzącej dziecka, Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował specjalny poradnik. Wyjaśniamy w nim, jak przygotować miejsce do nauki i na co zwrócić uwagę przy zakupie plecaka oraz obuwia. Poradnik jest dostępny w tym miejscu.
Skonsultuj się w małopolskim NFZ
Okazją, by porozmawiać o zapobieganiu wad postawy ze specjalistami fizjoterapii, skonsultować objawy, zapytać o najlepszą aktywność fizyczną dla dzieci i dorosłych, są „Środy z fizjoterapią” w małopolskim NFZ. W ramach współpracy z Krajową Izbą Fizjoterapeutów dyżury specjalistów KIF odbywają się w salach obsługi klientów w Krakowie i Tarnowie.
Najbliższy taki dyżur jest zaplanowany pod 25 września. Szczegółowe informacje są na bieżąco publikowane na stronie małopolskiego NFZ nfz-krakow.pl.
Aleksandra Kwiecień rzeczniczka prasowa MOW NFZ
