Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej informacji w naszej polityce prywatności.
Program powszechnych szczepień przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) ruszył w czerwcu ub. roku. Do tej pory obejmował on 12- i 13-latków. Dzięki decyzji Ministerstwa Zdrowia skorzysta z niego szersza grupa dzieci. Od września taka profilaktyka zakażeń jest przeznaczona dla dziewczynek i chłopców, którzy ukończyli 9. rok życia, a nie mieli jeszcze 14 urodzin. Szczepienie jest dobrowolne, bezpłatne i nie wymaga skierowania.
W ramach programu szczepienia są wykonywane szczepionką dwuwalentną i dziewięciowalentną. Wybór jednej z nich należy do rodzica. Pełen schemat szczepienia składa się z dwóch dawek.
W POZ i szkole
Profilaktyczne ukłucia – podobnie jak inne szczepienia obowiązkowe i zalecane – są wykonywane w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej. Najłatwiej umówić wizytę kontaktując się bezpośrednio z przychodnią, która na co dzień dba o zdrowie dziecka. Rejestracja jest możliwa także przez Internetowe Konto Pacjenta i aplikację mojeIKP oraz za pośrednictwem infolinii 800 100 101 (czynna w godz. 8-18). Trzeba jednak pamiętać, że przychodnie nie mają już obowiązku przekazywania do centralnej bazy informacji o terminach szczepień i do części z nich można umówić się jedynie bezpośrednio w placówce.
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej niedługo ruszy także akcja szczepień przeciwko HPV w szkołach. Do udziału w niej mogą zgłaszać się szkoły podstawowe, gdzie uczą się dzieci w wieku 9-14 lat, których rodzice chcą skorzystać z takiej ochrony swoich dzieci.
Bezpłatne szczepienie także dla starszych
Nastolatki w wieku 14-18 lat, których nie obejmuje program powszechnych szczepień przeciwko HPV, także mogą skorzystać z tego typu profilaktyki bez opłat. Dwuwalentna szczepionka przeciwko HPV znajduje się bowiem na liście bezpłatnych leków dla dzieci. W przypadku tej grupy wiekowej dzieci rodzic najpierw zgłasza się do lekarza po receptę na bezpłatną szczepionkę, następnie odbiera preparat w aptece i umawia wizytę w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej, podczas której zostanie podana szczepionka.
Wirus brodawczaka ludzkiego odpowiada m.in. za zachorowania na raka szyjki macicy – niemal w stu procentach powiązanego z przetrwałym zakażeniem HPV. Może prowadzić też do rozwoju innych groźnych nowotworów występujących u kobiet i mężczyzn: odbytu, sromu, pochwy, prącia, szyi i głowy – szczególnie jamy ustnej i gardła.
Do zakażenia wirusem najczęściej dochodzi drogą płciową. Chroni przed nim szczepienie – najskuteczniejsze, gdy do ukłucia dochodzi jeszcze przed inicjacją seksualną. Na świecie preparaty chroniące przed HPV są stosowane od ponad 15 lat. A przykłady krajów, które wprowadziły powszechne programy szczepień, potwierdzają ich skuteczność w zapobieganiu zakażeniom i rozwojowi nowotworów. Dzięki nim i badaniom przesiewowym Australia do 2028 roku ma szansę stać się pierwszym krajem, który wyeliminuje raka szyjki macicy.
W Małopolsce od czerwca 2023 r. przeciwko HPV – w programie i poza nim – zaszczepiło się blisko 31 tys. dzieci – 19,6 tys. dziewczynek i 11,2 tys. chłopców. Największy odsetek zaszczepionych dzieci w naszym regionie jest wśród tych urodzonych w 2010 roku, gdzie z takiej możliwości skorzystało 25 proc. wszystkich dzieci. Profilaktyczne ukłucie ma za sobą także blisko 22 proc. młodych Małopolan, którzy przyszli na świat w 2011 roku.
Aleksandra Kwiecień
rzeczniczka prasowa MOW NFZ