Dla mediów

Movember. Profilaktyka to męska sprawa

Statystycznemu polskiemu mężczyźnie do lekarza nie po drodze. Panowie przywiązują do swojego zdrowia mniejszą wagę niż kobiety i częściej w przychodni pojawiają się dopiero wówczas, gdy choroba daje objawy, które trudno już ignorować. Raport „Zdrowie? Męska sprawa” z 2023 r. pokazuje, że aż 67 proc. mężczyzn po 35. roku życia nigdy nie było u urologa, połowa ma jeszcze przed sobą pierwszy raz u kardiologa. Tymczasem to właśnie mężczyźni chorują częściej i szybciej umierają.

Movember to coroczna, trwająca miesiąc akcja, Jej celem jest podniesienie świadomości społecznej na temat problemów zdrowotnych mężczyzn, przede wszystkim raka prostaty i innych rodzajów raka dotykających mężczyzn. Symbolem akcji są zapuszczane przez mężczyzn wąsy. NFZ włącza się w tę akcję, przypominając o regularnych badaniach.

- Przegląd samochodu raz w roku, przegląd własnego organizmu niekoniecznie. Statystyki w tym przypadku nie kłamią – mężczyźni do zdrowia przykładają mniejszą wagę niż kobiety. W ubiegłym roku z programu profilaktyki chorób układu krążenia finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia skorzystały 33 tys. kobiet i tylko 21 tys. mężczyzn. Badania w programie „Profilaktyka 40 Plus” wykonało 133 tys. Małopolan – to grupa o ponad 50 tys. mniejsza niż przebadanych Małopolanek – mówi Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska, dyrektor Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie. – Movember jest dobrym momentem, by przypomnieć, że profilaktyka to męska sprawa. A badania profilaktyczne – bezpłatnie, bez skierowania, bez kolejek – czekają także na nich – dodaje.

Mężczyźni w Polsce wciąż rzadziej zgłaszają się na badania profilaktyczne, choć zdrowie powinno być priorytetem dla każdego. Często tłumaczą się brakiem czasu, obowiązkami zawodowymi lub przekonaniem, że „to nie jest im potrzebne”. Tymczasem regularne badania to najlepszy sposób na wczesne wykrycie chorób, które często rozwijają się, nie dając żadnych objawów.

Wygraj wyścig z rakiem prostaty

Według najnowszych danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2020 r. nowotwory, które najczęściej występowały wśród mężczyzn w Polsce to:

• rak prostaty
• rak płuca
• rak jelita grubego.

To jednocześnie nowotwory, które są najczęstszymi przyczynami zgonów wśród mężczyzn. Męskie nowotwory, takie jak rak prostaty czy rak jądra, często rozwijają się bezobjawowo. To oznacza, że mogą zaatakować, zanim się zorientujemy. Dlatego tak ważne jest, aby regularnie kontrolować swoje zdrowie – tak jak z samochodem.

Jest jeszcze czas, żeby skorzystać z programu Profilaktyka 40 Plus przeznaczonego dla mężczyzn, którzy obchodzili już 40. urodziny. Zadbać się można do końca roku, w wyniki omówić ze swoim lekarzem POZ. W programie szczegółowa lista testów i pomiarów jest dobierana na podstawie odpowiedzi udzielonych w specjalnej ankiecie. W skład pakietu diagnostycznego dla mężczyzn wchodzi morfologia, badanie cholesterolu, próby wątrobowe, test na krew utajoną w kale czy pomiar poziomu PSA. Może on być przydatny w diagnozowaniu problemów z prostatą, które w konsekwencji mogą okazać się nowotworem – jednym z najczęstszych u mężczyzn, z powodu którego w ub. roku w Małopolsce leczyło się blisko 16 tys. chorych.

Badania w ramach Profilaktyka 40 Plus można wykonać w ponad 200 punktach w całej Małopolsce. Wystarczy wypełnić ankietę w IKP i zgłosić się z dowodem osobistym do wybranego punktu.

Sprawdź, co masz pod maską

Na panów po 50. roku życia czekają również specjaliści od diagnostyki jelita grubego. Nowotwór tego narządu jest trzecim najczęściej rozpoznawanym wśród Małopolan. Rozwija się ze zmian łagodnych – tzw. polipów. Może to trwać nawet kilkanaście lat. Bezobjawowe zmiany pozwala wykryć i usunąć profilaktyczna kolonoskopia. Mogą z niej skorzystać – bezpłatnie i bez skierowania – panowie w wieku 50-65 lat oraz młodsi w wieku 40-49 lat, jeśli ich najbliżsi krewni chorowali na ten rodzaj raka. Badania są wykonywane w 30. placówkach w całym regionie, bez bólu, w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym – decyzję podejmuje lekarz.

Czy pompa dobrze działa

Choroby kardiologiczne to drugie po nowotworach, które należą do tych najczęściej diagnozowanych wśród panów i najczęściej przyczyniających się do zgonów mężczyzn. Tylko w Małopolsce z powodu nadciśnienia tętniczego krwi w ub. roku pomocy lekarzy potrzebowało blisko 220 tys. mężczyzn. Ponad 4,5 tys. Małopolan w ub. roku trafiło pod opiekę medyków z zawałem serca, 2,3 tys. z udarem niedokrwiennym mózgu.

Szansę na wykrycie problemów z sercem na pierwszym biegu, gdy są one zdecydowanie łatwiejsze do leczenia, daje program profilaktyki chorób układu krążenia, który finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Jest on skierowany do osób w wieku 35-65 lat, u których dotychczas nie rozpoznano choroby układu krążenia i którzy w okresie ostatnich 5 lat nie korzystali z takiej profilaktyki. W ramach niego jest sprawdzany m.in. poziom ciśnienia i cholesterolu, lekarz ocenia ryzyko zachorowania, podpowiada jak zadbać o serce, a w razie potrzeby skieruje na dalsze leczenie specjalistyczne. Diagnostyka jest bezpłatna, nie wymaga żadnego skierowania – wystarczy zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego.

Badania sprawdzające, czy serce niezatarte, są także elementem Profilaktyki 40 Plus.

Dla mężczyzn, którzy nie boją się badań o razy tych, którzy chcą podjąć wyzwanie, zapuść wąsy i przede wszystkim zadbać o swoje zdrowie przygotowaliśmy poradnik: Profilaktyka to męska sprawa. Konkrety na: nfz.gov.pl/movember.  

Aleksandra Kwiecień
rzeczniczka prasowa MOW NFZ