Europejski Tydzień Szczepień – szczepienia ratują życie
22-04-2024
- W niedzielę rozpoczął się Europejski Tydzień Szczepień.
- Szczepionki to jeden z najważniejszych ludzkich wynalazków. Ratują nas przed chorobami zakaźnymi czy nowotworami.
- Mimo to grupa przeciwników szczepień rośnie. W Małopolsce w ciągu pięciu lat liczba odmów szczepień obowiązkowych zwiększyła się dwukrotnie! Ich decyzje wpływają na nas wszystkich.
- Szczepionki od ponad dwóch stuleci dają nam szansę na dłuższe i zdrowsze życie. To dzięki nim zyskaliśmy przewagę w starciu z odrą, to one pozwoliły ograniczyć zachorowania na COVID-19 czy nowotwory wywoływane przez wirus brodawczaka ludzkiego. Można z nich skorzystać w placówkach finansowanych przez NFZ i w aptekach. Europejski Tydzień Szczepień, który obchodzimy w dniach 21-27 kwietnia, jest okazją, by mówić o tym, ile im zawdzięczamy – mówi Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska, dyrektor Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie. – O roli takiej profilaktyki regularnie przypominają nasi doradcy ds. profilaktyki. Podpowiadają, jak jest zorganizowany system szczepień, gdzie się na nie zgłosić, jak umówić dziecko na ukłucie przeciwko HPV. Zapraszamy do sali obsługi klientów, delegatur, na wydarzenia profilaktyczne w całym województwie.
W Polsce szczepienia dzielą się na obowiązkowe i zalecane. Ich listę określa Program Szczepień Ochronnych popularnie nazywany „kalendarzem szczepień”. Te obligatoryjne dotyczą przede wszystkim dzieci i młodzieży. Należą do nich m.in. szczepienia przeciwko gruźlicy, odrze, krztuścowi czy śwince.
Obowiązkowe „ukłucia” są bezpłatne. Nad kalendarzem szczepień czuwa lekarz rodzinny, który dla bezpieczeństwa przed każdym szczepieniem bada dziecko i kwalifikuje je do podania preparatu. Mimo to grupa przeciwników obowiązkowych szczepień nieustannie rośnie. W Małopolsce w ciągu pięciu lat liczba odmów szczepień obowiązkowych zwiększyła się dwukrotnie! Dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny pokazują, że w 2019 r. było to 2870 odmów, w 2023 r. już 5854. Lekarze nie mają zaś wątpliwości, że to prosta droga do powrotu groźnych chorób zakaźnych, o których zdążyliśmy zapomnieć np. odry.
W przypadku szczepień zalecanych koszty preparatu ponosi pacjent, a jego podanie jest bezpłatne. Z niektórych z nich można jednak korzystać całkowicie bez opłat. Tak jest m.in. w przypadku szczepień przeciwko grypie dla seniorów 65+. Wystarczy recepta od lekarza, by odebrać preparat w aptece. Zaszczepić można się na miejscu albo w przychodni POZ.
Dla najstarszych osób z chorobami przewlekłymi (m.in. przewlekłą chorobą serca, płuc czy nerek) darmowa jest także szczepionka przeciwko pneumokokom.
Szczepionka na raka
Bezpłatne jest również szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) dla dzieci w wieku 9-18 lat. Mogą z niego korzystać dziewczynki i chłopcy.
- Szczepienie przeciw HPV wpływa na zmniejszenie liczby zmian nowotworowych, w tym związanych z rakiem szyjki macicy czy rakiem prącia. Sukces szczepień wśród dziewczyn spowodował, że szczepieniami objęto też chłopców. Dzięki temu zmniejszamy krążenie wirusa i chronimy wszystkich przed nowotworami – wyjaśnia dr hab. n. med., prof. UR Hanna Czajka, specjalistka chorób zakaźnych i pediatrii z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie.
Droga do „ukłucia” przeciwko HPV jest zależna od wieku dziecka.
Dzieci w wieku 12-13 obejmuje powszechny program szczepień przeciwko HPV, w którym są wykorzystywane dwa preparaty: dwuwalentny i dziewięciowalentny. Żeby z niego skorzystać, wystarczyć umówić wizytę w punkcie szczepień. Można to zrobić, kontaktując się bezpośrednio z wybranym punktem, korzystając z infolinii dostępnej pod numerem telefonu 800 100 101 (w godzinach 8-18) albo za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta.
W Małopolsce szczepienia w ramach programu są wykonywane w ponad 400 punktach. Ich lista jest dostępna na stronie pacjent.gov.pl. Do tej pory z programu skorzystały ponad 23 tys. osób – 14,8 tys. dziewczynek i 8,3 tys. chłopców.
Dla dzieci w wieku 9-11, 14-18, których nie obejmuje program, profilaktyka HPV również jest darmowa. Dwuwalentna szczepionka przeciwko HPV znajduje się bowiem na liście bezpłatnych leków dla dzieci. W przypadku tych grup wiekowych dzieci rodzic najpierw zgłasza się do lekarza po receptę na bezpłatną szczepionkę, następnie odbiera preparat w aptece i umawia wizytę w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej, podczas której zostanie podana szczepionka.
Sprawdzone informacje o szczepieniach obowiązkowych i zalecanych można znaleźć w serwisie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.
Aleksandra Kwiecień
rzeczniczka prasowa MOW NFZ
