Europejski Dzień Praw Pacjenta
18-04-2024
- 18 kwietnia jest obchodzony Europejski Dzień Praw Pacjenta.
- Każdy z nas kiedyś będzie pacjentem, każdy powinien więc wiedzieć, jak działa system ochrony zdrowia.
- W przypadku naruszenia przysługujących mu praw, chory może m.in. wnieść skargę do Narodowego Funduszu Zdrowia.
- W ub. roku do małopolskiego NFZ wpłynęły 93 skargi.
Europejski Dzień Praw Pacjenta jest obchodzony 18 kwietnia we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Ma on promować prawa pacjenta zawarte w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta, która obejmuje m.in. prawo dostępu do opieki medycznej czy prawo do informacji.
W Polsce – zgodnie z Konstytucją RP każdy, niezależnie od swojej sytuacji materialnej, powinien mieć zapewniony równy dostęp do świadczeń zdrowotnych, które są opłacane ze środków publicznych. Warunki i zakres takiej opieki określa ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Niektórym grupom przysługują szczególne przywileje. To np. kobiety w ciąży, które są przyjmowane w gabinetach lekarzy specjalistów poza kolejką oczekujących czy seniorzy, którym przysługują darmowe leki.
Zakres takich uprawnień może być różny w zależności od tego, do jakiej grupy uprzywilejowanych należy pacjent lub pacjentka.
Jeżeli osoba posiada szczególne uprawnienia do świadczeń, a nie są one respektowane, powinna zwrócić się do kierownictwa placówki lub działu skarg i wniosków oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Pacjenci ze szczególnymi uprawnieniami
Wszystkim chorym pomoc powinna być udzielana zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i poszanowaniem godności. Pacjenci mają prawo do tajemnicy lekarskiej, informacji o swoim stanie zdrowia, wyrażania zgody na leczenie czy obecności osoby bliskiej. Prawem chorego jest także przejrzysta procedura ustalenie terminu przyjęcia w sytuacji, gdy pomoc lekarza nie może być udzielona w momencie zgłoszenia. Kwestie te reguluje Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
- Każdy z nas w pewnym momencie swojego życia będzie musiał zgłosić się po pomoc medyków. Każdy z nas powinien więc wiedzieć, jak działa system ochrony zdrowia. Taka wiedza ułatwia starcie z chorobą – mówi Aleksandra Kwiecień, rzeczniczka prasowa Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. - Europejski Dzień Praw Pacjenta to dobry moment, by o nich mówić i przypominać, co możemy zrobić, jeśli nasze prawa zostały złamane. Jedną z instytucji, która kontroluje ich przestrzeganie jest także Narodowy Fundusz Zdrowia – dodaje.
Narodowy Fundusz Zdrowia odpowiada wyłącznie za nadzór nad tymi placówkami, które przyjmują pacjentów w ramach umów z NFZ. Pacjenci mogą zgłaszać skargi do NFZ m.in. w sytuacji, gdy odmówiono im konsultacji lekarskiej czy zapisania do lekarza albo kazano zapłacić za pomoc, którą powinni otrzymać bezpłatnie. NFZ nigdy nie ocenia decyzji medycznych podejmowanych w procesie leczenia. W tym zakresie skargi można kierować do Rzecznika Praw Pacjenta.
W ub. roku do małopolskiego NFZ wpłynęły 93 skargi. Niemal wszystkie z rozpatrzonych skarg dotyczyły dostępu do świadczeń – najczęściej w zakresie poradni lekarzy specjalistów oraz przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Małopolanie skarżyli się m.in. na odmowę pomocy dziecku przez lekarza w gabinecie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, pobranie opłaty za konsultację w szpitalnym oddziale ratunkowym z powodu niepotwierdzenia w systemie prawa do bezpłatnej pomocy, niewyznaczenie terminu przyjęcia w poradni specjalistycznej, dwutygodniowe oczekiwanie na teleporadę czy odmowę usunięcia kleszcza przez lekarza rodzinnego i uzależnianie udzielenia pomocy od dopisania do listy stałych pacjentów przychodni POZ. Każda taka sytuacja jest szczegółowo wyjaśniania w placówkach.
Pisemną skargę do małopolskiego NFZ można złożyć osobiście w sali obsługi klientów (Kraków, ul. Wadowicka 8W) oraz w delegaturach w Tarnowie, Nowym Sączu i Nowym Targu, przesłać pocztą tradycyjną (31-056 Kraków, ul. Józefa 21) albo pocztą email lub poprzez platformę ePUAP. Ustnie do protokołu skargi są przyjmowane w budynku Małopolskiego Oddziału NFZ w Krakowie przy ul. Wadowickiej 8W.
Wszyscy, którzy mają pytania związane z zasadami działania systemu ochrony zdrowia czy prawami pacjenta, mogą skorzystać z Telefonicznej Informacji Pacjenta. Jest ona dostępna całą dobę, siedem dni w tygodniu pod numerem 800 190 590. Konsultanci TIP podpowiedzą, gdzie znajdują się najbliższe placówki z umową z NFZ, gdzie szukać pomocy medycznej w nocy czy jakimi dokumentami potwierdzić ubezpieczenie. Pod tym samym numerem można skonsultować się także z ekspertami Rzecznika Praw Pacjenta.
Aleksandra Kwiecień
rzeczniczka prasowa MOW NFZ
