Skierowanie do specjalisty wystawia lekarz POZ / lekarz rodzinny lub lekarz specjalista z poradni specjalistycznej lub szpitala, który ma kontrakt z NFZ.
Skierowania do poradni specjalistycznej jest ważne do czasu ustania przyczyny z jakiej było wystawione.
Pacjent ma prawo wyboru świadczeniodawcy ambulatoryjnej opieki specjalistycznej spośród wszystkich posiadających umowę z NFZ.
Porada specjalistyczna to wydanie przez specjalistę opinii o stanie zdrowia pacjenta oraz wskazanie dalszego toku leczenia na podstawie wykonanych badań diagnostycznych. Podczas pierwszej wizyty specjalista decyduje o tym, czy wystarczy jednorazowa konsultacja, czy też konieczne jest objęcie leczeniem stałym.
Jeśli wystarczy jednorazowa konsultacja, specjalista odsyła pacjenta z powrotem do lekarza POZ, który będzie kontynuował leczenie. Jeżeli jednak w trakcie pierwszej porady okaże się, że trzeba kontynuować leczenie u specjalisty, nie ma potrzeby uzyskania ponownego skierowania od lekarza POZ. Od tej pory specjalista wyznacza terminy kolejnych wizyt kontrolnych, decyduje o niezbędnych badaniach, lekach i zabiegach.
Od momentu, gdy lekarz specjalista przejmuje leczenie, to on kieruje na potrzebne badania diagnostyczne, które są niezbędne w przebiegu dalszego leczenia. Lekarz specjalista nie odsyła pacjenta w celu wykonania badań do lekarza POZ/rodzinnego. W wypadku, gdy ubezpieczony objęty jest leczeniem specjalistycznym i wymaga wykonania badań kontrolnych, skierowanie na te badania wydaje lekarz specjalista. Badania należy wykonywać w placówkach wskazanych przez kierującego lekarza specjalistę.
Lekarz specjalista może skierować pacjenta do innego specjalisty, nie ma wtedy konieczności kierowania pacjenta do POZ celem uzyskania skierowania lub wykonania badań. Kierujący lekarz specjalista wykonuje wszystkie niezbędne badania w celu potwierdzenia rozpoznania.
W przypadku gdy lekarz specjalista skieruje pacjenta na leczenie szpitalne, w szczególności do planowego leczenia operacyjnego, jest zobowiązany dołączyć do skierowania kopie wyników badań diagnostycznych i przeprowadzonych konsultacji, które umożliwiły postawienie rozpoznania stanowiącego przyczynę skierowania oraz informację o dotychczasowym leczeniu, natomiast badania diagnostyczne i konsultacje konieczne dla leczenia w szpitalu, w tym badania przedoperacyjne, wykonuje szpital.
Jeśli pacjent po leczeniu szpitalnym lub świadczeniu udzielonym w szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) lub izbie przyjęć wymaga dalszego leczenia w poradni specjalistycznej powinien wraz z kartą informacyjną otrzymać skierowanie do właściwego lekarza specjalisty. Karta informacyjna nie jest skierowaniem.
Lekarz specjalista w trakcie porady może, zależnie od wskazań medycznych:
- wystawić skierowania na badania i konsultacje,
- wystawić skierowania na leczenie szpitalne, uzdrowiskowe i rehabilitację leczniczą,
- wydać kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego (DiLO),
- wydać orzeczenie lub zaświadczenie, z wyjątkiem wykluczonych na podstawie art.16 ust. 1-4 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1510. z późn. zm.)
- wystawić zlecenie na wyroby medyczne,
- wykonać badania profilaktyczne,
- przeprowadzić niezbędną edukację i promocję zachowań prozdrowotnych,
- lekarz specjalista podejmuje decyzję o zakończeniu leczenia w poradni specjalistycznej,
W uzasadnionych medycznie przypadkach porada specjalistyczna, może odbyć się w domu chorego.